Thủy canh là phương pháp trồng cây không được trồng và hấp thụ dinh dưỡng trực tiếp từ đất mà sử dụng các nguồn dinh dưỡng nhân tạo. Cây sẽ được trồng vào các loại giá thể như xơ dừa, mút xốp,… Vậy bạn nghe nhiều về hình thức gieo trồng này những có thực sự hiểu rõ về nó? Hãy theo dõi bài viết này cùng chúng tôi nhé!

1. Những điểm mạnh và hạn chế của hệ thống trồng rau thuỷ canh

Điểm mạnh:

  • Cho năng suất cao hơn, chất lượng rau đồng đều hơn: Nhờ viecj kiểm oats được dinh dưỡng mà cây hấp thụ rau tròng trong hệ thống thủy canh cho năng suất cao hơn từ 3 – 10 lần mô hình truyền thống. 
  • Hạn chế được sâu bệnh: Nguồn sâu bệnh từ đất là vấn đề lớn trong các hệ thống trồng rau truyền thống. NHờ việc không sử dụng đất trồng, thủy canh giúp hạn chế từ 60 – 80% khả năng sâu bệnh
  • Tiết kiệm công chăm sóc: Dinh dưỡng và nguồn nước để hòa trộn vào nhau để cung cấp cho cây trồng. Bạn sẽ không cần mất công tưới và bón phân cho cây. Ngoài ra, Nhờ việc hạn chế được sau bệnh, mô hình này còn giúp người trồng tiết kiệm được công xử lý sâu bệnh
  • Kiểm soát chất lượng rau trồng:
  • Trồng được nhiều loại cây trái vụ

Hạn chế:

  • Chi phí lắp đặt cao: Đây cũng là nhược điểm lớn nhất khiến nhiều người ngần ngại khi đầu tư. Chi phí lắp đặt hệ thống thủy canh có thể cao hơn từ  3 – 5 lần so với hệ thống trồng truyền thống. 
  • Chi phí bảo trì sửa chữa: Đi cùng với chi phí lắp đặt trang thiết bị là chi phí bảo trì các trang thiết bị này
  • Hạn chế loại cây trồng: Các mô hình thủy canh hiện nay thường phù hợp với các loại rau ăn lá, rau ăn quả và củ. Còn đối với các loại trái cây lâu năm mô hình trồng truyền thống vẫn là sự lựa chọn tốt nhất

2. Các hệ thống thủy canh hiện nay

Hệ thống thủy canh đươc lắp ráp rất đa dạng với các mẫu mã kihcs thước khác nhau nhưng trung bình ta có thể chia hệ thống thành các loại:

Thủy canh tĩnh

Là hệ thống thủy canh trong đó dung dịch trồng cây không có chuyển động mà giữ nguyên vị trí.  Đây là hệ thống được thiết kế khá đơn giản bao gồm: 

  • Thùng chứa dinh dưỡng
  • Bè nổi được làm bằng các chất nhẹ có thể  nổi trên mặt nước như xốp. Bè nổi được đặt ngay trên mặt dung dịch dinh dưỡng
  •  Giá thể trồng cây
  • Máy xục khí: Do dòng dung dịch trong hệ thống thủy canh tĩnh không chuyển động có thể dẫn đến rễ cây bí khí. Vì vậy hệ thống thường được lắp thêm 1 máy sục khí

So với các hệ thống thủy canh khác. Hệ thống thủy canh tĩnh có ưu điểm là tiết kiệm chi phí, lắp đặt đơn giản. Tuy nhiên, cây trồng trong hệ thống này dễ bị úng. Việc xử lý nhiệt độ và trong hệ thống cũng khó hơn. Do dinh dưỡng được chứa trong thời gian dài nên các vấn  đề về rêu và nấm bệnh cũng có khả năng xuất hiện cao hơn.

Hệ thống thủy canh hồi lưu màng mỏng NFT

Đây là loại mô hình thủy canh rất thường lựa chọn tại các trang trại và hộ gia đình. Và là một trong những  mô hình thủy canh được đánh giá là có rất nhiều ưu điểm. Trong hệ thống này, dung dịch dinh dưỡng sẽ được bơm liên tục qua các máng thủy canh để tạo thành các tầng dinh dưỡng mỏng. Rễ cây hấp thụ dinh dưỡng với việc tiếp xúc với lớp dung dịch này. Các dòng dinh dưỡng sau khi chảy qua các máng sẽ tự động hồi về bể chứa dinh dưỡng. 

Cấu tạo của hệ thống này gồm:

  • Bể chứa dinh dưỡng
  • Hệ thống đường cấp thoát nước bằng LDPE, hoặc PVC
  • Máng thủy canh và phụ kiện máng
  • Máy bơm
  • Rọ thủy canh, giá thể trồng cây

So với các hệ thống thủy canh khác, chi phí lắp đặt hệ thống NFT khá cao. Đồng thời, do kích thước máng trồng nên hệ thống này thường chỉ phù hợp với các loại rau ăn lá và các cây ngắn ngày. Bù lại ưu điểm của hệ thống là kiểm soát tốt hơn chất lượng cây trồng. Hạn chế được vấn đề nấm bệnh và úng rễ. Hệ thống cũng giúp kiểm soát tốt hơn nhiệt độ dinh dưỡng.

Khí canh 

Khí canh là hệ thống thủy canh dạng kỹ thuật cao nhất. Cơ chế hoạt động của hệ thống là dung dịch dinh dưỡng sẽ được phun qua các vòi không khí vào rễ cây dưới dạng sương. Đều này giúp rễ cây dược phơi trong không khí nhiều và đạt độ thông thoáng tốt. Cũng giống như hệ thống NFT, dinh dưỡng chưa được hấp thụ sẽ hồi lại về bể dinh dưỡng để tạo thành một vòng tuần hoàn.

Hệ thống có cấu tạo gồm:

  • Bể chứa dinh dưỡng
  • Trụ thuỷ canh
  • Hệ thống cấp nước
  • Máy bơm nước
  • Giá thể rọ thủy canh

Ưu điểm lớn của khí canh với 2 mô hình trên là có thể trồng được các loại củ. Đây cũng là mô hình có thể kiểm soát rất tốt nhiệt độ dinh dưỡng. Tuy nhiên, giống như mô hình NFT, khí canh có chi phí lắp đặt hệ thống khá cao. Mô hình khí canh được áp dụng chủ yếu tại Việt Nam là mô hình trụ đứng. Tuy nhiên, với trụ khí canh tỉ lệ nhận được ánh sáng của cây sẽ không đồng đều như 2 hệ thống trên.

Hệ thống tưới nhỏ giọt trên nền giá thể

Hệ thống tưới nhỏ giọt trên nền đất không được coi là thủy canh do cây trồng vẫn hấp thu dinh dưỡng từ đất. Nhưng hệ thống tưới nhỏ giọt trên nền giá thể lại chính là 1 dạng của thủy canh – thủy canh. Có 2 dạng hệ thống tưới nhỏ giọt trên nền giá thể là dạng hồi lưu và không hồi lưu. 

Đây là hệ thống thường được áp dụng để trồng các loại rau ăn quả như cà chua, dưa leo, dưa lưới. Hệ thống này có cấu tạo gồm:

  • Bể chứa dinh dưỡng
  • Hệ thống tưới nhỏ giọt
  • Bơm dinh dưỡng
  • Các bầu giá thể

Chi phí lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt tuần hoàn khá cao. Trong khi chi phí lắp đặt hệ thống không tuần hoàn thấp hơn các hệ thống trên nhưng tốn dinh dưỡng nhiều hơn. Tuy nhiên, trong hệ thống tưới nhỏ giọt chúng ta cần chú ý đến việc bảo trì các đầu tưới.